บทท 2 ทฤษฎ และวรรณกรรมท เก ยวข อง

Transcription

1 6 บทท 2 ทฤษฎ และวรรณกรรมท เก ยวข อง 2.1 ทฤษฎ ท เก ยวข อง น ยามคาศ พท ท ใช ในระบบ สมาช ก หมายถ ง ผ ม ส ทธ และม ส วนร วมในสมาคม องค กร หร อก จกรรมใด ๆ ฝากบ าน เป นต น ฝาก หมายถ ง การมอบให ไว เพ อให ช วยด แลค มครองหร อพ ท กษ ร กษา เช น ฝากรถ ค น หมายถ ง การส งกล บค นให ก บผ ท เป นเจ าของหร อผ ท มาใช บร การ เช นเม อ ล กค ามาร บรถมอเตอร ไซค ท นามาฝากไว ค าปร บ หมายถ ง การชาระเง นในส วนท เก นระยะเวลาในการใช บร การเช น ล กค า ใช บร การฝากเพ ยง 1 ว นแต ล กค ามาร บค นรถเก นกาหนด ล กค าจะต องชาระค าปร บในส วนท เก น เป นต น การแจ งบ ตรฝากหาย หมายถ ง การบอกถ งป ญหาท เก ดข นแก พน กงานเจ าหน าท เพ อให เจ าหน าท ร บร ถ งป ญหาและดาเน นการแก ไขตามข นตอนท วางไว ซ อ หมายถ ง การนาเอาเง นตรามาแลกก บส งของเพ อตอบสนองต อความต องการ ของผ บร โภคให มากท ส ด ขาย หมายถ ง การเอาของแลกเง นตรา โอนกรรมส ทธ แห งทร พย ส นให แก ก น โดย ตกลงก นว าผ ร บโอนจะใช ราคาแห งทร พย ส นน นม หลายล กษณะ ค อ ชาระเง นในขณะท ซ อขายก น เร ยก -ว า ขายเง นสด แต ถ าชาระเง นภายหล ง โดยจะม เง อนไขมาเก ยวข อง เร ยกว า ขายเง นเช อ ราคา หมายถ ง ม ลค าของส งของท ค ดเป นเง นตรา จานวนเง นซ งได ม การชา ระหร อ ตกลงว าจะชาระในการซ อขายทร พย ส น รายงาน หมายถ ง เร องราวท ศ กษาค นคว าแล วนาเสนอในท ประช มหร อผ บร หาร ระด บส งได ร บทราบข อม ลหล งจากการพ จารณาข อม ลอย างละเอ ยดแล ว ใบส งซ อ หมายถ ง หน งส อแจ งความประสงค ข อซ อส นค าและบร การจากผ ขาย หร อผ จ ดจาหน าย

2 ส นค า หมายถ ง ส งของท ซ อขายก นตามท องตลาดเพ อแลกมาซ งเง นตรา เช น เคร องใช ไฟฟ า โทรศ พท ม อถ อ เป นต น ใบร บส นค า หมายถ ง เอกสารท แสดงรายละเอ ยดรายการส นค า เพ อย นย นว า ได ร บส นค าจร งตามรายการด งกล าวถ กต อง ส งซ อ หมายถ ง การส งซ อส นค าท หมดไปหร อเหล อน อยในสต อก เช น น าม นใน ร านม จานวนคงเหล อ 5 ขวดซ งอาจไม เพ ยงพอก บความต องการจ งจาเป นต องส งซ อส นค ามาเพ ม เพ อรองร บความต องการของล กค า ทฤษฎ เก ยวก บโปรแกรม ระบบฐานข อม ล ฐานข อม ล ( Database) หมายถ ง ช ดของข อม ลท รวมเอาข อม ลท เก ยวข องก นเป นเร องราว เด ยวก นรวมก นเป นกล มหร อเป นช ดข อม ล เช น ฐานข อม ลน ส ต ฐานข อม ลค า และ ฐานข อม ลว ชา เร ยน เป นต น ซ งข อม ลเหล าน ได มาจากการบ นท กข อม ลโดยผ ใช หร อบางข อม ลอาจจะได มาจาก การประมวลผลข อม ลแล วบ นท กข อม ลกล บไปเก บท ตาแหน งท ต องการ ระบบฐานข อม ล ( Database System) ค อ ท รวมของฐานข อม ลต าง ๆ หร อท รวมของ ข อม ลท งหมด ซ งอาจจะได จากการคานวณ หร อประมวลผลต าง ๆ หร ออาจจะได จากการบ นท ก ข อม ลโดยผ ใช เช น ระบบฐานข อม ลงานทะเบ ยนน ส ตมหาว ทยาล ยท กษ ณ ก จะรวมเอาฐานข อม ล ต าง ๆ เช น ฐานข อม ลว ชาเร ยน ฐานข อม ลน ส ต ฐานข อม ลอาจารย ผ สอน และ ฐานข อม ลหล กส ตร เป นต น ซ งรวมก นเป นระบบฐานข อม ลของงานทะเบ ยนน ส ต หร อฐานข อม ลห างร านต าง ๆ ก จะ ประกอบด วย ฐานข อม ลส นค า ฐานข อม ลล กค า ฐานข อม ลระบบบ ญช ฐานข อม ลล กหน และ ฐานข อม ลต วแทนจาหน าย เป นต น องค ประกอบของฐานข อม ล ระบบฐานข อม ลส วนใหญ เป นระบบท ม การนาระบบคอมพ วเตอร เข ามาช วยใน การจ ดเก บ โดยม โปรแกรม Software ช วยในการจ ดการข อม ลเหล าน เพ อให ได ข อม ลตามท ผ ใช ต องการ องค ประกอบของฐานข อม ลแบ งออกเป น 5 ประเภท ค อ 1. ฮาร ดแวร (Hardware) ในระบบฐานข อม ลท ม ประส ทธ ภาพควรม ฮาร ดแวร ต าง ๆ ท พร อมจะอานวยความสะดวกในการบร หารข อม ลได อย างม ประส ทธ ภาพไม ว าจะเป นความเร วของ หน วยประมวลผลกลาง ขนาดของหน วยความจาหล ก อ ปกรณ นาเข าและออกข อม ล รายงาน หน วยความจาสารองท จะรองร บการประมวลผลข อม ลในระบบได อย างม ประส ทธ ภาพ

3 2. ซอฟต แวร (Software) ในการประมวลผลข อม ลอาจจะใช ซอฟต แวร หร อโปรแกรมท แตกต างก น ท งน ข นอย ก บคอมพ วเตอร ท นามาใช ว าเป นแบบใด โปรแกรมจะทาหน าท ด แลการ สร าง การเร ยกใช ข อม ลการจ ดทารายงาน การปร บเปล ยน แก ไข โครงสร างการควบค ม หร ออาจ กล าวได อ กอย างว าระบบจ ดการฐานข อม ล (Database Management System: DBMS) ค อ โปรแกรมประย กต ต างๆ ท ม อย ในฐานข อม ล ต วอย างเช น DBASE IV, EXCEL, ACCESS, INFORMIX, ORACLE เป นต น 3.ข อม ล (Data) ฐานข อม ลเป นการจ ดเก บรวบรวมข อม ลให เป นศ นย กลางข อม ลอย างม ระบบ ซ งข อม ลเหล าน สามารถเร ยกใช ร วมก นได ผ ใช ข อม ลในระบบฐานข อม ลจะมองภาพข อม ล ในล กษณะท แตกต างก น เช น ผ ใช บางคนมองภาพของข อม ลท ถ กจ ดเก บได ในส อข อม ล ผ ใช บางคนมองภาพ ข อม ลจากการใช งาน เป นต น (ว เศษศ กด โคตรอาษา. 2542: 129) 4. บ คลากร (People) ในระบบฐานข อม ลจะม บ คลากรท เก ยวข อง ด งน 4.1 ผ ใช ท วไป (User) หมายถ ง บ คลากรท ใช ข อม ลจากระบบฐานข อม ล เพ อให งานสาเร จ ล ล วงได 4.2 พน กปฏ บ ต การ (Operator) หมายถ ง ผ ปฏ บ ต การด านการประมวลผลการป อนข อม ล เข าเคร องคอมพ วเตอร 4.3 น กเข ยนโปรแกรม (Programmer) หมายถ ง ผ ท ม หน าท เข ยนโปรแกรมประย กต ใช งานต างๆ เพ อให จ ดเก บข อม ล การเร ยกใช ข อม ลเป นไปตามต องการของผ ใช 4.4 น กว เคราะห และออกแบบระบบ (System Analyst) หมายถ ง บ คลากรท ทาหน าท ว เคราะห ระบบฐานข อม ล และออกแบบระบบงานท จะนามาใช 4.5 ผ บร หารฐานข อม ล (Database Administrator) หมายถ ง บ คลากรท ทาหน าท บร การ และควบค มการบร หารงานของระบบฐานข อม ล ท งหมดเป นผ ต ดส นใจว าจะรวบรวมข อม ลอะไร เข าในระบบ จ ดเก บโดยว ธ ใด เทคน คการเร ยกใช ข อม ล กาหนดระบบว ธ การร กษาความปลอดภ ย ของข อม ล การสร างระบบข อม ลสารอง การก และประสานงานก บผ ใช ว าม ความต องการใช ข อม ล อย างไร รวมถ งการว เคราะห และการออกแบบระบบ เพ อให น กเข ยนโปรแกรมนาไปเข ยน โปรแกรมท ใช ในการบร หารงานระบบฐานข อม ลได อย างม ประส ทธ ภาพ 5. ข นตอนปฏ บ ต งาน (procedure) ในระบบฐานข อม ลท ด จะต องม การจ ดทาเอกสารท ระบ ข นตอนการทางานของหน าท ต างๆ ระบบฐานข อม ลท งในสภาวะปกต และในสภาวะท ระบบเก ด ข ดข องม ป ญหา ซ งเป นข นตอนการปฏ บ ต งานสาหร บบ คลากรในท กระด บขององค กร 8

4 ระบบการจ ดการฐานข อม ล (Database Management System: DBMS) ระบบการจ ดการฐานข อม ล หมายถ ง โปรแกรม หร อ ซอฟต แวร ท ทาหน าท ในการบร หาร และจ ดการฐานข อม ลในการสร าง การเร ยกใช การปร บปร งฐานข อม ล เป นเสม อนต วกลาง ระหว างผ ใช งานก บระบบฐานข อม ล โปรแกรมท ใช ในการจ ดการฐานข อม ล เช น Microsoft Access, Oracle, My SQL หร อ SQL Sever ผ ด แลฐานข อม ล (DBA) ฐานข อม ล DBMS ร ปแบบฟอร ม ผ ใช งาน (User) ภาพท 2.1 แสดงการทางานของDBMS เช อมโยงระหว างผ ใช งานก บระบบฐานข อม ล ภาษาระบบจ ดการฐานข อม ล (DBMS Language) - ภาษาท ใช กาหนดโครงสร างหร อน ยามข อม ล (Data Definition Language : DDL) เป นภาษาท ใช กาหนดโครงสร างข อม ล ซ ง DBA เป นผ กาหนดไว ผลจากการแปลงเป นภาษา DDL แล วจะ ทาให ได ตารางท จ ดเก บพจนาน กรม - ภาษาสาหร บการใช ข อม ล (Data Manipulation Language: DML) เป นภาษาท ใช ต ดต อก บ DBMS เพ อด งข อม ล ค นหาข อม ล แก ไข หร อลบข อม ล - ภาษาท ใช ในการควบค มข อม ล (Data Control Language: DCL) เป นคาส งท ใช ควบค มความ ถ กต องของข อม ล ท เก ดจากผ ใช งานหลายคนเร ยกใช ข อม ลพร อมก น หน าท ของระบบการจ ดการฐานข อม ล - ทาหน าท แปลงคาส งท ใช จ ดการก บข อม ลในฐานข อม ล ให อย ในร ปแบบท ฐานข อม ลเข าใจได - ทาหน าท นาคาส งท ได ร บการแปลแล ว ไปส งให ฐานข อม ลทางาน เช น การเร ยกใช ข อม ล (Retrieve) การจ ดเก บข อม ล (Update) การลบข อม ล (Delete) การเพ มข อม ล (Add) เป นต น - ทาหน าท ป องก นความเส ยหายท เก ดข นก บข อม ลภายในฐานข อม ล โดยตรวจสอบว าคาส งใด ทางานได คาส งใดทางานไม ได หร อจ ดทาระบบสารองและการก ค นให กล บสภาพการทางานส สภาวะปกต - ทาหน าท ร กษาความส มพ นธ ของข อม ลในฐานข อม ลให ม ความถ กต อง - ทาหน าท จ ดเก บรายละเอ ยดต าง ๆ ท เก ยวข องภายในฐานข อม ลไว ใน Data Dictionary รายละเอ ยดเหล าน เร ยกว า คาอธ บายข อม ล (Metadata)

5 10 - ทาหน าท ควบค มให ฐานข อม ลทางานได อย างถ กต องและม ประส ทธ ภาพ เช น ควบค มการใช ข อม ลพร อมก นของผ ใช ระบบ (Concurrency Control) ควบค มความบ รณภาพของข อม ล (Integrity Control) - ทาหน าท ประสานงานก บระบบปฏ บ ต การท ควบค มการทางานของอ ปกรณ ต าง ๆ ให สามารถ เร ยกใช แก ไขข อม ล หร อออกรายงานก บอ ปกรณ ท เก ยวข องได Microsoft Visual Studio.NET 2005 VB.NET ค อ เคร องม อสาหร บพ ฒนาโปรแกรมเป นภาษาหน งในกล มไมโครซอฟทว ชวล สต ด โอดอทเน ต (Microsoft Visual Studio.NET) เป นการโปรแกรมท ม สภาพแวดล อมแบบกราฟ ก สาหร บระบบปฏ บ ต การว นโดว (Windows Operating System) โดยม รากฐานภาษามาจากภาษา เบส ก และทางานบนดอทเน ตเฟรมเว ร ค (Dotnet Framework) ถ กออกแบบให ม ความสามารถใน การพ ฒนาโปรแกรมเช งว ตถ อย างแท จร ง และรองร บการออกแบบด วยย เอ มแอล (UML = Unified Modeling Language) เป นการรวมเคร องม อท จาเป นต อการพ ฒนาโปรแกรมอย างครบถ วน (IDE = Integrated Development Environment) ซ งรวมบร การการพ ฒนาภาษาโปรแกรม บร การคลาส พ นฐานให นามาใช งานร วมก นได อย างเป นระบบ เช น เอสค วแอลเซ ร ฟเวอร (SQL Server) ว ชวล เบส กดอทเน ต (VB.NET) ว ชวลซ ชาร ป (VC#) ว ชวลเจชาร ป (VJ#) ว ชวลซ พล สพล ส (VC++) และ เอเอสพ ดอทเน ต (ASP.NET) เป นต น โดยท งหมดทางานอย บนซ แอลอาร (CLR = Common Language Runtime) ท รองร บการประมวลผลและเข าใช ทร พยากรในเคร องได อย างม ประส ทธ ภาพ ไมโครซอฟท ได เพ มข ดความสามารถข นมาอ กมากมายใน VB.NET ส งท โดดเด นก ค อการ ปร บเปล ยนภาษาเป นล กษณะ OOP (Object Oriented Programming) เต มต วเหม อนก บภาษา โปรแกรมสม ยใหม เช น C++, C#, Delphi และ Java เป นต น และด วยความท VB.NET อย ใน ตระก ล.NET จ งซ มซ บเอาความสามารถอ น ๆ ใน.NET เข ามาด วยเช นก น นอกจากน แล ว VB.NET ย งเป นภาษาท ถ กผนวกเข าก บโปรแกรมอ น ๆ ของไมโครซอฟท เช น Microsoft Access, Excel, Word เป นต น เพ อใช เข ยนโปรแกรมล กษณะสคร ปต (Script) หร อมาโคร (macro) การเร ยนร VB จ งน บว าค มค าเป นอย างย งโดยท วไป VB.NET ถ อเป นส วนหน งของเคร องม อพ ฒนาในช ด โปรแกรม Visual Studio.NET แต ก ม เวอร ช น Standard ท ไม ได รวมอย ในช ด Visual Studio.NET อ กด วย

6 11 ท กว นน ม การนา MySQL ไปใช ในระบบต าง ๆ มากมาย ไม ว าจะเป นระบบเล ก ๆ ท ม จานวนตารางข อม ลน อย ม ความส มพ นธ ของข อม ลในแต ละตารางไม ซ บซ อน เช น ระบบฐานข อม ล บ คลากรในแผนกเล ก ๆ ไปจนถ งระบบจ ดการข อม ลขนาดใหญ ท ประกอบด วยตารางข อม ล มากมาย ม ความส มพ นธ ของข อม ลในแต ละตารางซ บซ อน เช น ระบบสต อกส นค า ระบบบ ญช เง นเด อน เป นต น โดยเฉพาะอย างย งในป จจ บ นม การใช MySQL เป น Database Server เพ อการ ทางานสาหร บ Web Database Application ในโลกอ นเตอร เน ต ตารางท 2-2 คาส งต าง ๆ ท ใช สาหร บจ ดการฐานข อม ล คาส ง ความหมาย SELECT เร ยกค นข อม ลในตาราง INSERT เพ มแถวข อม ลลงไปในตาราง UPDATE ปร บปร งแถวข อม ลในตาราง DELETE ลบแถวข อม ลในตาราง ร ปแบบคาส ง SELECT SELECT <ช อคอล มน ท ต องการด ข อม ล> FROM <ช อตาราง> WHERE <เง อนไขตามท ระบ > ร ปแบบคาส ง INSERT INSERT INTO <ช อตารางท จะเพ มข อม ล> VALUES (<ค าข อม ลของแต ละคอล มน >) ร ปแบบคาส ง UPDATE UPDATE<ช อตารางท ต องการปร บปร ง> SET<ช อคอล มน > = <ค าข อม ล> WHERE<เง อนไขตามท ระบ >

7 12 ร ปแบบคาส ง DELETE DELETE<ช อตารางท จะลบ> WHERE<เง อนไขตามท ระบ > สถาป ตยกรรม.NET Framework.NETไม ได เป นเพ ยงแค ภาษาโปรแกรมเท าน นแต ย งถ อเป นรากฐานในการพ ฒนา แอพพล เคช นย คใหม ความสามารถท โดดเด นของ.NET ก ค อการท เราสามารถพ ฒนาโปรแกรมด วย ภาษาใด ๆ ก ได ท สน บสน น Common Language Specifications (CLS) ของ.NET ซ งช วยให น กพ ฒนาสามารถเล อกใช ภาษาโปรแกรมใดๆก ได (Language neutral) โดย.NET Framework จะม เคร องม อท เร ยกว า Visual Studio.NET ซ งถ อเป น Integrated Development Environment (IDE) สาหร บการพ ฒนาโปรแกรม ( ด งท แสดงในร ป ภาพท 2-3 สถาป ตยกรรม.NET Framework ทฤษฎ การว เคราะห และออกแบบระบบ ความหมายของการว เคราะห และออกแบบระบบ การว เคราะห และออกแบบระบบ (System Analysis and Design) หมายถ งว ธ การท ใช ใน การสร างระบบสารสนเทศข นมาใหม ในธ รก จใดธ รก จหน งหร อระบบย อยของธ รก จ นอกจากการ สร างระบบสารสนเทศใหม แล ว การว เคราะห ระบบ ช วยในการแก ไขระบบสารสนเทศเด มท ม อย แล วให ด ข นด วยก ได

8 วงจรการพ ฒนาระบบ (SDLC) ในการพ ฒนาระบบสารสนเทศเพ อแก ป ญหาทางธ รก จและตอบสนองความต องการของ ผ ใช ได โดยระบบท จะพ ฒนาน น อาจเร มด วยการพ ฒนาระบบใหม เลยหร อนาระบบเด มท ม อย แล ว มาปร บเปล ยนให ด ย งข น ข นตอนในวงจรการพ ฒนาระบบ ช วยให น กว เคราะห ระบบสามารถ ดาเน นการได อย างม แนวทางและเป นข นตอน ทาให สามารถควบค มระยะเวลาและงบประมาณใน การปฏ บ ต งานของโครงการพ ฒนาระบบได ระบบสารสนเทศท งหลายม วงจรช ว ตท เหม อนก นต งแต เก ดจนตาย วงจรน จะเป นข นตอน ท เป นลาด บต งแต ต นจนเสร จเร ยบร อย เป นระบบท ใช งานได ซ งน กว เคราะห ระบบต องทาความ เข าใจให ด ว าในแต ละข นตอนจะต องทาอะไร และทาอย างไร ข นตอนการพ ฒนาระบบม อย ด วยก น 7 ข นตอนค อ 1.การว เคราะห ป ญหา (problem analysis) ค อการเข าใจถ งป ญหาของระบบงานป จจ บ น (existing system) หร อการกาหนดป ญหาของระบบงานใหม (new system) 2.การศ กษาความเป นไปได (feasibility study) ค อการศ กษาความเป นไปได ของระบบงาน ใหม ด านเทคน ค ด านการปฏ บ ต งาน ด านเศร ษฐก จหร อความค มค าของการลงท น ด านกาหนด ระยะเวลา ด านกลย ทธ ตลอดจนบ คลากรท เก ยวข อง เพ อต ดส นใจว าจะเปล ยนแปลงระบบหร อไม 3.การว เคราะห ความต องการ (requirements analysis) ผลจากการศ กษาความเป นไปได จะ นามาใช พ จารณาว าจะจ ดทาระบบใหม หร อไม เม อต องการทาระบบใหม จะต องทาการรวบรวม ข อม ลการว เคราะห ความต องการเพ อหาข อสร ปท ช ดเจนของความต องการระบบใหม ระหว างผ ใช และผ พ ฒนาระบบ 4.การว เคราะห เพ อต ดส นใจ (decision analysis) ค อ การนาข อกาหนดความต องการของ ระบบมาจ ดทาแผนภาพช วยการอธ บาย โดยใช เคร องม อช วยในการว เคราะห และออกแบบระบบท แสดงแบบจาลองกระบวนการแบบจาลองข อม ลหร อแบบจาลองเช งว ตถ ข นตอนน อาจเร ยกอ กอย าง หน งว าการออกแบบเช งตรรกะ (logical design) 5.การออกแบบ (design) ค อ การออกแบบรายละเอ ยดหร อการออกแบบเช งกายภาพ (physical design) ประกอบด วย การออกแบบผลล พธ การออกแบบว ธ การนาข อม ลเข า การออกแบบ ส วนต อประสานก บผ ใช การออกแบบแฟ มข อม ลและฐานข อม ล การพ จารณาด านฮาร ดแวร ซอฟต แวร และอ ปกรณ การส อสารท ต องใช ในระบบ 6.การสร างระบบ (construction) ค อ การกาหนดความต องการด านซอฟต แวร หมายถ งนา ระบบท ได ออกแบบไว มาทบทวนเพ อกาหนดการจ ดทาซอฟต แวร การออกแบบซอฟต แวร การ เข ยนโปรแกรม และการทดสอบโปรแกรม 13

9 14 7.การนาระบบไปใช (implementation) ประกอบด วย ข นตอนการปร บเปล ย นระบบ การ จ ดทาเอกสารประกอบการฝ กอบรมผ ใช ตลอดจนการบาร งร กษาระบบ ภาพท 2-4 แสดงวงจร การพ ฒนา ระบบ (SDLC) ท ง 7 ข นตอน ER-Diagram การออกแบบฐานข อม ลด วย E-R model เป นเพ ยงว ธ หน งท ช วยในการออกแบบ ฐานข อม ล และได ร บความน ยมอย างมาก นาเสนอโดย Peter ซ งว ธ การน อย ในระด บ Conceptual level และม หล กการคล ายก บ Relational model เพ ยงแต E-R model แสดงในร ปแบบกราฟ ก บาง ระบบจะใช E-R model ได เหมาะสมกว า แต บางระบบจะใช Relational model ได เหมาะสมกว าเป น ต น ซ งแล วแต การพ จารณาของผ ออกแบบว าจะเล อกใช แบบใด (Relational model ค อตารางข อม ลท ม ความส มพ นธ ก น) แผนภาพแสดงความส มพ นธ ระหว างข อม ล (E-R Diagram) หมายถ ง แผนภาพท ใช เป น เคร องม สาหร บจาลองข อม ล ซ งจะประกอบไปด วย Entity (แทนกล มของข อม ลท เป นเร องเด ยวก น / เก ยวข องก น) และความส มพ นธ ระหว างข อม ล (Relationship) ท เก ดข นท งหมดในระบบ E-R Diagram หร อ Entity Relationship Diagram จะแสดงชน ดของความสาพ นธ ว าเป น ชน ด หน งต อหน ง (One to One), หน งต อหลายส ง (One to Many), หร อ หลายส งต อหลายส ง (Many to Many) ER-DIAGRAM ประกอบด วยองค ประกอบพ นฐานด งน เอนท ต (Entity) เอนท ต หมายถ ง ส งของหร อว ตถ ท เราสนใจ ซ งอาจจ บต องได และเป นได ท งนามธรรม โดยท วไปเอนท ต จะม ล กษณะท แยกออกจากก นไป เช น เอนท ต พน กงาน จะแยกออกเป นของ พน กงานเลย เอนท ต เง นเด อนของพน กงานคนหน งก อาจเป นเอนท ต หน งในระบบของโรงงาน

10 15 แอททร บ วท (Attribute) Attribute ค อ ค ณสมบ ต ของว ตถ หร อส งของท เราสนใจ โดยอธ บายรายละเอ ยดต าง ๆ ท เก ยวข องก บล กษณะของเอนท ต โดยค ณสมบ ต น ม อย ในท กเอนท ต เช น ช อ นามสก ล ท อย แผนก เป น Attribute ของเอนท ต พน กงาน ความส มพ นธ (Relationship) เอนท ต แต จะต องม ความส มพ นธ ร วมก น โดยจะม ช อแสดงความส มพ นธ ร วมก นซ งจะใช ร ปภาพส ญล กษณ ส เหล ยมร ปว าวแสดงความส มพ นธ ระหว างเอนท ต และระบ ช อความส มพ นธ ลง ในส เหล ยม ร ปแสดงส ญล กษณ ของ Relationship เอนท ต จะต องม ความส มพ นธ ร วมก น โดยจะม ช อแสดงความส มพ นธ ร วมก นซ งจะใช ร ปภาพส ญล กษณ ส เหล ยมร ปว าวแสดงความส มพ นธ ระหว างเอนท ต ระด บช นของความส มพ นธ (Relationships Degree) จะบอกถ งความส มพ นธ ระหว างเอนท ต ม ด งน - ความส มพ นธ เอ นท ต เด ยว (Unary Relationships) หมายถ ง เอนท ต หน ง ๆ จะม ความส มพ นธ ก บต วม นเอง - ความส มพ นธ สองเอนท ต (Binary Relationships) หมายถ ง เอนท ต สองเอนท ต จะม ความส มพ นธ ก น - ความส มพ นธ สามเอนท ต (Ternary Relationships) หมายถ ง เอนท ต สามเ อนท ต ม ความส มพ นธ ก น ความส มพ นธ แบบหน งต อหน ง ( One - to - One Relationship) เป นการแสดงความส มพ นธ ของข อม ลของเอนต ต หน งว า ม ความส มพ นธ ก บข อม ลอย าง มากหน งข อม ลก บอ กเอนต ต หน งในล กษณะท เป นหน งต อหน ง 1 เอนท ต ความส มพ นธ เอนท ต 1 ภาพท 2-11 ภาพต วอย างความส มพ นธ แบบหน งต อหน ง ความส มพ นธ แบบหน งต อกล ม ( One - to - Many Relationships) เป นการแสดงความส มพ นธ ของข อม ลของเอนต ต หน งว าม ความส มพ นธ ก บข อม ลหลาย ข อม ลก บอ กเอนต ต หน ง

11 16 1 เอนท ต ความส มพ นธ เอนท ต M ภาพท 2-12 ภาพต วอย างความส มพ นธ แบบหน งต อกล ม ความส มพ นธ แบบกล มต อกล ม ( Many - to - Many Relationships) เป นการแสดงความส มพ นธ ของข อม ลของสองเอนต ต ในล กษณะแบบกล มต อกล ม N เอนท ต ความส มพ นธ เอนท ต M ภาพท 2-13 ภาพต วอย างความส มพ นธ แบบกล มต อกล ม Data-Dictionary พจนาน กร ม ส วนประกอบด งน ข อม ลย อย (Data Element) เป นส วนประกอบพ นฐาน ท ไม สามารถแบ งแยกให เล กลงไป ได บางคร งเร ยกว าเขตข อม ล (Field) โครงสร างข อม ล (Data Structure) ค อ กล มข อม ลย อยท ม ความส มพ นธ ก น และการ รวมก นกาหนดล กษณะของระบบ เช น โครงสร างข อม ลของใบกาก บ ประกอบด วย ว นท ออก ใบกาก บ ผ ขาย ท อย ผ ขาย และรายการส นค า พจนาน กรมข อม ล เป นท เก บรวบรวมรายละเอ ยดต าง ๆ เก ยวก บข อม ลท จ ดเก บอย ภายใน ฐานข อม ล ซ งประกอบด วย โครงสร างข อม ล โครงสร างตาราง โครงสร างด ชน กฎท ใช เพ อควบค ม ความบ รณภาพของข อม ล กฎท ใช เพ อร กษาความปลอดภ ยของข อม ล และรายละเอ ยดอ น ๆ ท เก ยวข องก บการบร หารฐานข อม ล เป นต น ท งน ประโยชน ของพจนาน กรมข อม ล ค อ สน บสน น การบร หารจ ดการฐานข อม ลในแต ละระบบงานขององค กร สน บสน นการสร างมาตรฐานใน การ พ ฒนาระบบงาน ตลอดจนสน บสน นการทางานของผ บร หาร เน องจากพจนาน กรมข อม ลช วยเพ ม ประส ทธ ภาพในการเข าถ งข อม ลบนฐานข อม ล และเป นแหล งสารสนเทศของข อม ล ต าง ๆ ใน ระบบฐานข อม ลขององค กร

12 ทฤษฎ โปรแกรม Crystal Reports โปรแกรม Crystal Reports น ง ายต อการใช งานและสามารถต ดต อก บข อม ลได จาก โปรแกรมจ ดการฐานข อม ลได หลายประเภท อาท เช น Microsoft SQL, Microsoft SQL Server, Xbase Files รวมท งการต ดต อจากฐานข อม ลผ าน ODBC อ กด วย และโปรแกรม Crystal Reports น ย งม ร ป -แบบรายงานให เล อกได หลายร ปแบบ เช น รายงานย อย, รายงานในร ปแบบตาราง, รายงาน ในร ปแบบรายละเอ ยด และย งสามารถนาเสนอข อม ลในร ปแบบกราฟต างๆ ได หลายร ปแบบ รวมถ งการม ฟ งก ช นหลากหลายท มากกว า 160 ฟ งก ช น ในการรองร บความต องการของรายงานท เราต องการสร างข นมา และย งสามารถนาเสนอข อม ลในร ปแบบกราฟได มากกว า 80 แบบ และ ย งสามารถนาเสนอรายงานท ม ความถ กต อง สวยงาม และหลากหลาย ซ งจากผลการศ กษาท ได จ ง ได ข อสร ปว า เหมาะท จะนาโปรแกรม Crystal Reports มาใช ในการออกรายงานต าง ๆ ใน หน วยงานต างๆ 17

13 18 แนวค ดเช งว ตถ (Object-Oriented Concept) แนวค ดเช งว ตถ (Object-Oriented) ม งเน นส งต างๆ ท ใกล เค ยงก บโลกแห งความจร งใน ล กษณะร ปธรรม โดยจะมองระบบเป นกล มของว ตถ (Object) ท ม ปฎ กร ยาต อก นด วยการนาข อม ล และฟ งก ช นการทางานรวมเข าด วยก นในว ตถ ทาให ข อม ลท เป นว ตถ น นสามารถอธ บายค ณสมบ ต รวมท งฟ งก ช นการทางานในต วเองได ส วนว ธ การต ดต อก นระหว างว ตถ จะทาการต ดต อผ าน อ นเทอร เฟซ (Interface) ท กาหนดไว ซ งแตกต างก บแนวความค ดแบบด งเด มท ข อม ลจะแยกออก จากฟ งก ช น จ งทาให ไม สามารถอธ บายค ณสมบ ต ของต วเองได โลกแห งว ตถ ค อ ส งท เราเผช ญ อย ในโลกแห งความจร งในช ว ตประจาว น ส งท เราเห นก อให เก ดรายละเอ ยดต างๆ มากมายใน ว ตถ ส งๆ น น ซ งเร ยกว า Abstraction ออบเจ กต (Object) ออบเจ กต (Object) ค อส งท เราสนใจ อาจจะเป นส งท จ บต องได เช น ล กค า ส นค า หร ออาจจะเป นส งท จ บต องไม ได เช น หน วยงานต างๆ ในบร ษ ท เป นต น โดยท ออบเจ กต ต างๆ สามารถต ดต อส อสารก นได ด วยการส งเมสเสจ (Message) ถ งก น ต วอย างเช น ม ล กค าต องการ เป ดบ ญช ใหม ก บธนาคาร จะเห นได ว า ล กค า และ ธนาคาร เป นออบเจ กต ท เรากาล งสนใจ โดย ล กค าจะส งเมสเสจไปย งธนาคารเพ อขอเป ดบ ญช แล วออบเจ กต ธนาคารก จะส งเมสเสจกล บไป ย งออบเจ กต ล กค าโดยส งหมายเลขบ ญช กล บไปให เอนเคปซ เลช น (Encapsulation) เอนเคปซ เลช น ค อการรวม attribute และ methods ไว ด วยก นเป นหน งออบเจ กต โดยจะทาหน าท ป องก นม ให ออบเจ กต อ นท อย ภายนอกเข าถ งออบเจ กต หน งๆ ได อย างอ สระ จะ ม เฉพาะ methods ท อย ในออบเจ กต เท าน นท สามารถต ดต อก บ attribute ท อย ในออบเจ กต เด ยว ก นได เร ยกได ว าการ Encapsulation ม ค ณสมบ ต ของ Information hiding Information hiding ค อการจาก ดการมองเห นข อม ลภายในออบเจ กต เช น การ กาหนดค ณล กษณะเป น Public เพ อให สามารถเช อมต อก บออบเจ กต ภายนอกได และกาหนด เป น Private เพ อไม ให ออบเจ กต ภายนอกเช อมต อได นอกจากต วม นเอง

14 คลาส (Class) คลาส (Class) ค อกล มของออบเจ กต ท โครงสร างพ นฐานและพฤต กรรมเด ยวก น ด งน น ออบเจ กต ท ม ค ณสมบ ต ล กษณะเด ยวก นก จะรวมกล มอย ในคลาสเด ยวก น จ งสร ปได ว าคลาสก ค อ ต นแบบข อม ลท ม ไว เพ อสร างออบเจ กต น นเอง ประเภทของคลาสอาจจะม การกาหนดได หลาย ล กษณะด งน คลาสเป นส งของหร อว ตถ ท ม อย จร ง เช น คน บร ษ ท รถยนต เป นต น หร อคลาสท ม อย ในล กษณะของเอนต ต ระด บแนวความค ด (Conceptual Entity) เช น ตารางการสอน ตารางการบ น สมการ เป นต น นอกจากน ย งม คลาสท กาหนดไว เพ อใช เป นเคร องม อ เช น อาร เรย (Array), ไบนาร ท ร (Binary Tree) เป นต น องค ประกอบของคลาสสามารถแบ งออกได 3 ส วนค อ - ช อคลาส (Class name) โดยท กๆ คลาสจะต องม การกาหนดช อคลาส - แอตทร บ วต (Attribute) เป นการระบ ค ณสมบ ต ต างๆ ของคลาส โดยท แต ละคลาสอาจจะ ม แอตทร บ วต หร อไม ม ก ได - โอเปอเรช น (Operation) หร อเมธอด (Method) เป นการกาหนดฟ งก ช นหร อข นตอนซ งจะ ถ กกระทาจากออบเจ กต ท เป นสมาช กของคลาสน นๆ จากการท คลาสม ค ณสมบ ต ของการเอนเคปซ เลช น ทาให คลาสสามารถแบ งระด บการ เข าถ งองค ประกอบต างๆ ภายในคลาสท กล าวมาแล ว โดยจะม การกาหนดส ญล กษณ เพ อแสดง ค ณสมบ ต ด งกล าวอย หน าองค ประกอบต างๆ ของคลาส การเอนเคปซ เลช นสามารถแบ ง ออกได 3 ระด บค อ - ระด บ Public หมายถ งองค ประกอบท ม ส ญล กษณ + อย ข างหน า จะยอมให คลาสอ นเข าถ ง และเร ยกใช งานได - ระด บ Private หมายถ งองค ประกอบท ม ส ญล กษณ อย ข างหน า จะสามารถเร ยกใช หร อ อ างถ งได เพ ยงคลาสเด ยวเท าน น และไม สามารถอ างถ งหร อเร ยกใช จากคลาสล กได - ระด บ Protected หมายถ งองค ประกอบท ม ส ญล กษณ # อย ข างหน า จะสามารถเร ยกใช หร ออ างถ งได เพ ยงคลาสเด ยว แต อน ญาตให คลาสล กสามารถใช งานได ด วย 19

15 20 การส บทอดค ณสมบ ต (Inheritance) เป นว ธ การในการสร างคลาสใหม จากคลาสเด มท ม อย ท งน คลาสท สร างข นใหม จะม ว ตถ ประสงค ในการทางานท เฉพาะเจาะจงมากย งข น ในท น คลาสท ถ กถ ายทอดค ณสมบ ต จะถ ก เร ยกว าซ เปอร คลาส (Superclass) และเร ยกคลาสท ได ร บการส บทอดค ณสมบ ต ว าซ บคลาส (Subclass) ยกต วอย างเช น ส งม ช ว ตน นสามารถแบ งเป นพ ชหร อส ตว จ งกล าวได ว า คลาสพ ช และคลาสส ตว น นเป นประเภทหน งของคลาสส งม ช ว ตน นเอง ความส มพ นธ ระหว างคลาส (Class Relationship) Association เป นการแสดงความส มพ นธ ระหว างคลาสของออบเจ กต โดยความ ส มพ นธ ด งกล าวใช เช อมออบเจ กต ท เป นออบเจ กต อ สระของคลาส 2 คลาส ส ญล กษณ ท ใช ค อ เส นตรงเช อมระหว าง 2 การพ ฒนาระบบเช งว ตถ ว ธ การพ ฒนาระบบแบบด งเด ม ข นตอนการว เคราะห และออกแบบจะม งไปท ร ปแบบ ของกระบวนการแก ป ญหา เพ อจ ดการข อม ลเร มต นให เป นผลล พธ ท ต องการเร ยกว า Structured Approach ด งน นในช วงข นตอนของการว เคราะห และออกแบบจะสร างไดอะแกรมการไหลข อม ล (Data Flow Diagrams) ท ไม ส มพ นธ ก บการสร างร ปแบบข อม ล (data modeling)ไดอะแกรมการ ไหลข อม ลจะแยกองค ประกอบแบบบนลงล าง (เป นว ธ การกาหนดล กษณะป ญหาหล กๆ ในช นบน แล วแตกป ญหาแต ละส วนเป นป ญหาย อยๆ ในช นถ ดลงมา ทาให ได รายละเอ ยดของป ญหาท สมบ รณ ข นเร อยๆ จนถ งข นส ดท าย) อ นเป นล กษณะโครงสร างแบบลาด บข น(Hierarchy) ส วน ระเบ ยบว ธ การสร างร ปแบบข อม ลจะเก ยวก บการกาหนดออบเจ กต ความส มพ นธ ระหว างออบเจ กต และการทางานของออบเจ กต เพ อสร ปเป นไดอะแกรมความส มพ นธ เช งออบเจ กต ว ธ การแบบด งเด มน จะม จ ดเด นท โครงสร างป ญหาช ดเจนแน นอน การทางานในแต ละจ ดม รายละเอ ยดเฉพาะส วนของต วเอง ไม ก าวก ายหร อย งเก ยวก บสายงานท ไม ใช สายงานของต วเอง แต ไม เหมาะสาหร บการใช งานจร งเพราะโครงสร างป ญหาส วนใหญ ไม ได เป นแบบลาด บข น อ กท งงาน แต ละจ ดไม ม ความส มพ นธ ต อก นท งหมด ทาให การประสานงานเป นเร องย งยากมาก แต สาหร บแนวค ดเช งว ตถ จะเน นการสร างระบบตามการใช งานจร ง โดยว ตถ ต างๆจะต อง ประกอบด วยข อม ลประจาต ว (data) และว ธ การใช ข อม ลน น (method) ซ งว ตถ ต างๆ จะถ กแบ ง หน าท ช ดเจน ไม ซ าซ อนและม อ สระต อก น (independence) จ งม การประสานการทางาน ร วมก นอย างด นอกจากน ย งม เหต ผลอ นๆ ด งน

16 1. การออกแบบ การเข ยนโปรแกรม การทดสอบและการบาร งร กษาทาได สะดวกข น เพราะระบบแบ งหน าท การทางานและข อม ลท ใช เป น Module ช ดเจน ด งน นจ งสามารถจ ดการ ป ญหาเฉพาะจ ดท ต องการได โดยไม ส บสน ว นวายในการค นหาจ ดท ต องการจากท งระบบ โดยเฉพาะระบบท ม องค ประกอบมากและซ บซ อน 2. การเปล ยนแปลงแต ละข นตอนในการพ ฒนาระบบทาได ราบร น เพราะระบบเช ง ว ตถ จะวางร ปแบบการทางานไปในแนวทางเด ยวก นท งหมด อ กท งม การทางานอย างเป นระบบ ช ดเจน 3. สน บสน นเทคน คการโปรแกรมท ด น นค อม การพ ฒนาเทคโนโลย ทางด านการต ด ต อก บผ ใช แบบย สเซอร อ นเทอร เฟซ (Graphic User Interface: GUI) และการสร างต นแบบของ คลาส (class) เพ อซ อนว ธ การทางาน (method) ไว ภายใน ทาให การเร ยกใช งานแต ละคร งเพ ยง แค บอกระบบว าให ทาอะไรบ าง โดยไม ต องอธ บายท กคร งว าต องทาอย างไร 4. สน บสน นการนากล บมาใช ใหม (reusability) เม อม การกาหนดองค ประกอบของ ระบบเป นว ตถ ซ งประกอบด วยข อม ล (data) และว ธ การทางาน (method) ท ช ดเจนเป นมาตรฐานทา ให การเร ยกใช ข อม ลแต ละคร ง จ งไม จาเป นต องอธ บายการทางานซ าท กคร ง เพ ยงแค ส งเมสเสจ (message) บอกว ตถ น นให ทาอะไรบ างเท าน น เป นการนาโปรแกรมช ดเด มมาใช โดยไม ต อง สร างใหม แต สาหร บแบบ Structured Approach ข อม ลต างๆ ไม ได กาหนดว ธ การทางานของม น ช ดเจน การเร ยกใช งานจ งต องอธ บายว ธ การทางานท กคร งซ งเป นการส นเปล องโปรแกรมและระบบ ใหญ เก นความจาเป น แบบจาลองฐานข อม ลเช งว ตถ (Object-Oriented Database Model) แบบจาลองฐานข อม ลเช งว ตถ เป นว ธ การใหม ท ใช ในการออกแบบฐานข อม ล เพ อให สามารถจ ดเก บข อม ลท ม ล กษณะซ บซ อน (Complex Data Type) ได เช น ข อม ลภาพและเส ยง เป นต น ซ งรองร บก บการออกแบบระบบงานเช งว ตถ (Object-Oriented Design) โดยในการออก แบบงานใดๆ ในล กษณะเช งว ตถ น จะใช เทคน คของแบบจาลองเช งว ตถ ต งแต การว เคราะห ระบบ การออกแบบระบบงาน การออกแบบฐานข อม ล รวมไปถ งการพ ฒนาระบบด วย ซ งสามารถบ งบอก ถ งข นตอนการทางานท งหมดภายในระบบได ตามแผนภาพท นามาใช ในการออกแบบ แบบจาลองฐานข อม ลเช งว ตถ ท นามาทาการศ กษาสาหร บงานว จ ยน ค อ ย เอ มแอล(Unified Modeling Language : UML) ซ งเป นแบบจาลองท ม การรวบรวมมาจากหล กการของBooch,Rumbaugh และ Jacobson โดยม การกาหนดเป นมาตรฐานในการใช งานจาก OMG(Object Management Group) ต งแต ราวต นป ค.ศ และเป นท ยอมร บและม การใช งานก นอย างแพร หลายของแบบจาลองเช ง 21

17 22 ว ตถ ต งแต การว เคราะห ระบบ การออกแบบระบบงาน การออกแบบฐานข อม ล รวมไปถ งการ พ ฒนาระบบด วย ย เอ มแอล (UML) ค ออะไร ย เอ มแอล (UML) ย อมาจาก Unified Modeling Language เป นภาษาเพ อใช อธ บาย โมเดลต างๆ หร อเป นภาษาส ญล กษณ ร ปภาพมาตรฐานสาหร บใช ในการสร างโมเดลเช งว ตถ โดย UML เป นภาษามาตรฐานสาหร บสร างแบบพ มพ เข ยว (blueprint) ให แก ระบบงาน เราสามารถใช UML ในการสร างม มมอง กาหนดรายละเอ ยด สร างระบบงานและจ ดเอกสารอ างอ งให แก ระบบงานได เน องจาก UML เป นภาษาท ม การใช ส ญล กษณ ร ปภาพจ งอาจม ผ เข าใจส บสนว า UML เป นการสร างไดอะแกรมหร อเป นเพ ยงการใช ส ญล กษณ เพ ออธ บายระบบงานเท าน น แต แท จร งแล ว UML ม ล กษณะของเมต าโมเดล (meta model) ค อเป นโมเดลท เอาไว อธ บายโมเดลอ นๆ อ กท การใช งานภาษา UML นอกจากจะต องเข าใจในแนวความค ดเช งว ตถ แล วย งจาเป นต องม พ นฐานความ เข าใจเก ยวก บ Visual Modeling ด วยเช นก นโมเดลล ง (Modeling) เป นว ธ การว เคราะห ออกแบบ (Analysis and Design) อย างหน งท เน นการใช งานโมเดลเป นหล ก ซ งโมเดลท สร างข นมาจะ สามารถช วยให เข าใจในป ญหาได ง ายข น อ กท งย งสามารถนาโมเดลมาเป นเคร องม อในการส อสาร ถ ายทอดความค ดก บบ คคลอ นๆ ท เก ยวข องในโครงการได เช น ล กค า น กว เคราะห ระบบ น ก ออกแบบระบบ เป นต น ส วน Visual Modeling ค อการใช ส ญล กษณ ร ปภาพในการสร างโมเดลของ ระบบท จะพ ฒนาเพ อประโยชน ท คล ายคล งก นในการทาความเข าใจก บความต องการของล กค า การ ออกแบบระบบท เป นไปได อย างช ดเจนข นและการบาร งร กษาท ง ายย งข น โมเดลเก ดข นโดยการ นาเสนอส วนต างๆ ของระบบแต เพ ยงส วนท สาค ญโดยไม คาน งถ งรายละเอ ยดท ไม สาค ญ ในการ พ ฒนาระบบซอฟต แวร ท ซ บซ อน น กพ ฒนาจาเป นต องทาความเข าใจก บม มมองด านต างๆ ของ ระบบก อนทาการพ ฒนาจร ง โดยการสร างโมเดลอ นเปร ยบเสม อนพ มพ เข ยวท แสดงถ งภาพรวมของ ระบบท งหมด โมเดลท สร างข นจะต องม ความสอดคล องก บความต องการของผ ใช งานระบบเป น สาค ญ ในส วนของรายละเอ ยดต างๆ จะค อยๆ ถ กเพ มเต มลงไปในต วโมเดล และในท ส ดโมเดลจะ ถ กนาไปพ ฒนาข นเป นระบบจร ง 2.2วรรณกรรมท เก ยวข อง อ งคณา ส งข ประเสร ฐ (2547) ช อเร อง ระบบส นค าคงคล งร านบ ญน ยมว สด ก อสร าง ว ตถ ประสงค ของการศ กษาเฉพาะกรณ น เป นการศ กษาการใช โปรแกรม Microsoft Visual Basic Version 6.0 (Service Pack5) ร วมก บ Microsoft SQL Server 2005 บนระบบปฏ บ ต การ Microsoft Window 2005 ในการจ ดทา Application ในด านการจ ดการฐานข อม ล เพ อไปใช ในการพ ฒนา

18 23 ระบบส นค าคงคล งร านบ ญน ยม ความสามารถของโปรแกรม ค อ สามารถเพ ม ลบ แก ไขข อม ล และ ยกเล กข อม ลได ผลท ได จากการศ กษาและ พ ฒนาระบบในคร งน ค อทาให ทราบถ งการจ ดทา โปรแกรมระบบส นค าคงคล ง ของร านบ ญน ยมก อสร าง ซ งโปรแกรมสามารถนาไปใช งานได จร ง นภ สรา ร กธรรม (2547:บทค ดย อ) ได ศ กษาการศ กษาเฉพาะกรณ ของระบบจาหน ายส นค าร าน ชวนฟาร มอาหารส ตว การศ กษาคร งน ก เพ อท จะนาระบบคอมพ วเตอร เข าไปช วยในการปฏ บ ต งาน ของระบบขายส นค า ซ งจะทาให ลดระยะเวลาในการปฏ บ ต งานลงได ถ านาระบบคอมพ วเตอร เข า ไปใช งาน อ กท งย งช วยลดจานวนบ คลากรในร านได เป นการประหย ดค าใช จ ายภายในร านได เป น อย างด ท สาค ญจะทาให ระบบตรวจสอบส นค าภายในคล งเป นไปด วยความรวดเร วมากย งข น และ ทาให เก ดความคล องต วในการดาเน นการต างๆ ภายในระบบด งน น จ งทาให การปฏ บ ต งานอย างม ประส ทธ ภาพ น พาดา พรมหมมณ, ส ชาดา ภาระก ล (2547) ช อเร อง ระบบการจองห องพ กโรงแรม (กรณ ศ กษาโรงแรมปท มร ตน ) ว ตถ ประสงค ของการศ กษาเฉพาะกรณ น นเป นการศ กษาการใช งานของโปรแกรม Microsoft visual basic 6.0 ในการจ ดทาโปรแกรมระบบจองห องพ กโรงแรม (กรณ ศ กษาโรงแรมปท มร ตน ) เพ อนาผลการศ กษาท ได ไปใช ประโยชน ในการดาเน นงานซ งขอบเขตของการทางานของโปรแกรม ค อ สามารถแก ไข ค นหา ลบข อม ลของผ มาใช บร การเก ยวก บการจองห องพ กโรงแรม ทาการ คานวณค าใช บร การของผ ใช บร การและจ ดพ มพ รายงานต างๆ ออกมาได เช น รายงานผ มาใช บร การ รายงานพน กงาน รายงานจานวนห องท งหมด ในการพ ฒนา โปรแกรมน นได ม การใช เคร องม อต างๆ ท ง Microsoft Visual Basic Version 6.0 ในการเข ยนโปรแกรมใช Microsoft SQL Server 2005 ในการจ ดเก บฐานข อม ลและใช Crystal Report 9 ในการออกรายงานและออกใบเสร จร บเง นให ก บล กค าซ งระบบจองห องพ กโรงแรมน ได ถ กพ ฒนาข นเพ อใช ในธ รก จโรงแรมขนาดกลาง